رواج فساد در مراکز استخدام دانشجویان ژاپن یکسوم مراجعهکنندگان مورد تعرض قرار میگیرند!
سرویس خارجی-
مطالعهای که در سال ۲۰۲۴ توسط وزارت بهداشت، کار و رفاه ژاپن انجام شده، نشان میدهد که دانشجویان و دانشآموزان ژاپنی که به دنبال شغل میگردند همچنان اولین طعمه برای شکارچیان جنسی هستند.
یافتن شغل در ژاپن به دلیل رقابت شدید میان دانشآموزان و دانشجویان، یکی از چالشهای مهم جوانان این کشور محسوب میشود. نظام استخدامی ژاپن به گونهای طراحی شده که بیشتر شرکتها نیروهای خود را از میان فارغالتحصیلان تازهوارد انتخاب میکنند؛ فرآیندی که تحت عنوان «شوشوکو کاتسودو»(Shūshoku Katsudō) شناخته میشود. دانشجویان ژاپنی به دلیل فرهنگ خاص حاکم بر کشورشان، از سال سوم یا چهارم دانشگاه تحت فشار شدیدی قرار میگیرند تا در آزمونهای استخدامی، مصاحبههای متعدد و فرآیندهای دشوار جذب نیروی شرکت کنند. از سوی دیگر به دلیل محدودیت فرصتهای شغلی و افزایش تعداد فارغالتحصیلان، رقابت بهشدت بالا است و بسیاری از جوانان حتی پیش از اتمام تحصیلات خود مجبورند تمام انرژی خود را صرف آمادهشدن برای این رقابت طاقتفرسا کنند. شکست در یافتن شغل مناسب پس از فارغالتحصیلی میتواند آینده کاری فرد را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد، چرا که بسیاری از شرکتها تمایلی به استخدام کسانی که بلافاصله پس از دانشگاه وارد بازار کار نشدهاند، ندارند. این مسئله باعث اضطراب شدید، افسردگی و در مواردی حتی اقدام به خودکشی در میان جوانان ژاپنی میشود. بسیاری نیز برای فرار از فشارهای اجتماعی و خانوادگی، ناچار به پذیرش مشاغلی میشوند که ارتباطی با تخصص و علایقشان ندارد، یا در شرایطی بسیار سخت و ناعادلانه کار میکنند.
این فضا، کارفرمایان را در موقعیتی قرار میدهد که میتوانند از نیروی کار جوان سوءاستفاده کنند، زیرا بسیاری از کارجویان برای حفظ موقعیت شغلی خود، حاضرند شرایط دشواری را بپذیرند. پدیده «کاروشی» (Karōshi) یا مرگ بر اثر کار بیش از حد، یکی از معضلات جدی ژاپن است که ریشه در فرهنگ کاری سختگیرانه و ساعات کاری طولانی دارد. برخی از شرکتها بدون پرداخت اضافهکار، کارکنان را وادار به کار بیش از حد میکنند، در حالی که فشار روانی ناشی از انتظارات غیرمنطقی و فرهنگ کاری سختگیرانه، سلامت جسمی و روحی آنها را به خطر میاندازد. افزون بر این، قراردادهای موقت و بیثبات، دستمزدهای پایین و عدم امنیت شغلی باعث شده که بسیاری از کارمندان، حتی پس از ورود به بازار کار، همچنان در استرس مداوم به سر ببرند. در نتیجه، جوانان ژاپنی نهتنها برای یافتن شغل، بلکه برای حفظ آن نیز با مشکلات فراوانی مواجه هستند و ناچارند خود را با شرایطی که کارفرمایان تعیین میکنند، وفق دهند. البته سوءاستفادهها بیش از آن است که گفتیم و نوع دیگری از آن را در سطور آتی این گزارش میخوانید. به هر حال، این وضعیت نشاندهنده تناقضی بزرگ در اقتصاد پیشرفته ژاپن است، جایی که علیرغم فناوریهای نوین و بهرهوری بالا، نظام کاری همچنان بر پایه فشار سنگین، ساعات کاری طولانی و رقابت نفسگیر استوار است.
به گزارش «شفقنا» به نقل از «کیودو»، دانشجویانی که برای مشاغل در ژاپن مصاحبه میکنند همچنان توسط استخدامکنندگان مورد آزار و اذیت جنسی قرار میگیرند. این از یکسو نشاندهنده بازار آشفته کار در این کشور شرق آسیا و از سوی دیگر نشانهای از شکست دولت و دیگر جنبشها برای مقابله با چنین پدیدهای در کشوری است که از دیرباز اخلاق در آن مهم بوده است. «انجمن آزار و اذیت جنسی» در ژاپن که نهادی مدنی و غیردولتی است، میگوید: «با وجود اقدامات مثبت بسیاری از شرکتها، همچنان به دریافت شکایات مختلف با موضوع آزار جنسی مشغول است که اکثریت آن از سوی دانشجویان دختر بوده است.» در مطالعهای که در سال ۲۰۲۴ توسط وزارت بهداشت، کار و رفاه انجام شد، «از هر سه دانشآموزی که به دنبال کاریابی یا کارآموزی بودهاند، یک نفر گفته که مورد آزار جنسی قرار گرفته است.» در همین حال دولت در حال برنامهریزی است تا لایحهای را برای اصلاح قانون فرصتهای شغلی برابر ایجاد کند تا از شرکتها بخواهد اقداماتی را برای جلوگیری از آزار و اذیت دانشآموزان و ایجاد راهی برای شکایت قربانیان بیابند. موارد متعددی از آزار و اذیت جنسی در حین کاریابی در سال ۲۰۱۹ فاش شد که منجر به ممنوعیت برخی از شرکتها از تشکیل جلسات شبانه
مصاحبه و ممنوعیت تبادل اطلاعات شخصی کارکنان با دانشجویان شد.
گفتنی است، بازار کار ژاپن نهتنها به دلیل رقابت شدید، بلکه به دلیل چالشهای اخلاقی و اجتماعی هدف انتقادات سنگینی قرار دارد، از جمله آزار و اذیت جنسی در فرآیند استخدام. این مسئله نشاندهنده شکست دولت و نهادهای نظارتی در مقابله با این معضل است، بهرغم اینکه ژاپن کشوری با فرهنگ سنتی مبتنی بر اخلاقیات تلقی میشود. دولت ژاپن در سالهای اخیر تلاشهایی برای اصلاح قوانین «فرصتهای شغلی برابر» انجام داده و در نظر دارد راهکارهای قانونی جدیدی را برای محافظت از کارجویان و ایجاد مسیرهای مؤثر برای ثبت شکایات اجرا کند. با این حال، تجربه سالهای اخیر نشان داده است که صرف ممنوعیتهایی مانند جلوگیری از برگزاری جلسات شبانه مصاحبه و محدودیت در تبادل اطلاعات شخصی کافی نبوده است. تا زمانی که فرهنگ کاری ژاپن تغییر اساسی نکند و حمایت قاطعتری از قربانیان انجام نشود، این معضل همچنان ادامه خواهد داشت و بر اعتماد جوانان نسبت به بازار کار تأثیر منفی خواهد گذاشت.